برآورد شاخص آسیب‌پذیری ساختمان‌ها در ارتباط با حفاری تونل‌های شهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای مکانیک سنگ، دانشگاه تهران

2 مدیر عامل، مهندسین مشاور طرح آفرینان هزاره امید (طاها)

3 مدیر پروژه، مهندسین مشاور رهساز طرح

4 سرپرست مدیریت دانش، پژوهشکده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص)

چکیده

تغییرشکل زمین در اثر فرآیند حفاری تونل به ناچار بر ساختمان‌ها و سازه‌های موجود تأثیراتی خواهد داشت و این پدیده در تونل‌سازی شهری غیر قابل اجتناب می‌باشد. در این راستا، خسارات وارد بر ساختمان‌ها و سازه‌های سطحی به نوع و وضعیت ساختمان، مشخصات سازه و همچنین میزان نشست ناشی از حفاری بستگی دارد. در این مقاله، بر اساس تجارب حاصل از پروژه‌های خط 7 متروی تهران و خط A متروی قم، دسته‌بندی و امتیازهای مربوط به عوامل موثر در برآورد شاخص آسیب‌پذیری مورد بازنگری و به‌روزرسانی قرار می‌گیرد. به این منظور، ساختمان‌هایی که در این پروژه‌ها در اثر حفاری تونل متحمل آسیب‌های قابل توجه شده‌اند معرفی می‌گردد. سپس دسته‌بندی و امتیازهای هریک از عوامل موثر بر آسیب‌پذیری ساختمان‌ها با توجه به یافته‌های حاصل از ساختمان‌های آسیب‌دیده و با قضاوت مهندسی به‌روزرسانی می‌شود. همچنین به‌منظور اعتبارسنجی روش پیشنهادی در پژوهش حاضر برای برآورد شاخص آسیب‌پذیری ساختمان‌ها در ارتباط با حفاری تونل‌های شهری، رده آسیب ساختمان‌های مورد بررسی در پروژه‌های خط 7 متروی تهران و خط A متروی قم مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا، رده آسیب آن‌ها بر اساس معیار معتبر رانکین که کاربرد گسترده‌ای در تحلیل وضعیت آسیب و پایداری ساختمان‌ها داشته است، با استفاده از روش پیشین و روش پژوهش حاضر تعیین شد. با مقایسه رده‌های آسیب پیش‌بینی‌شده و رده آسیب واقعی ساختمان‌ها، عملکرد روش ارائه‌شده در پژوهش حاضر برای تعیین شاخص آسیب‌پذیری ساختمان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که استفاده از روش جدید موجب ارتقای قابل توجهی در دقت تخمین رده آسیب ساختمان‌ها می‌شود.

کلیدواژه‌ها